Edebiyat Tarih İlişkisi

Edebiyat(yazın):

Duygu Düşünce ve imgeleri güzel ve etkili bir şekilde anlatan söz sanatıdır.

Edebiyat Tarih İlişkisi:

Milletler uzun tarihleri boyunca edebiyatla ilgili sayısız eserler meydana getirirler. Edebiyat, bir milletin hayat damarıdır. Edebiyat eserleri olmayan milletler uygarlaşamaz, tarih sahnesinden silinirler. İşte edebiyat tarihi, bir ulusun yüzyıllarca meydana getirdiği edebi eserleri inceleyerek geçirdiği dönemleri kronolojik bir sıra içinde inceleyen bilim dalıdır.Edebiyat tarihi, edebi eserlerle o eserleri yaratanları sosyal çevresiyle beraber inceler. Böylece atalarımızın duygu, düşünce ve sanat anlayışları hakkında bize bilgi aktarır. Bir başka deyişle edebiyat tarihi bir toplumun edebiyatının işlediği yolu ve geçirdiği dönemleri anlatan, edebiyat hayatını bütün olarak değerlendiren bir bilim dalıdır.Edebiyat tarihi aracılığıyla değişik çağlardaki kültür birikimimizi tanırız. Toplumların düşünce yapılarını, dünya görüşlerini öğreniriz. Bütün bu bilgiler bir edebiyat eserinin değerlendirilmesinde bize yol gösterir.

Başlangıçta tarih edebiyatın içinde yer alırdı. Fakat 19. yüzyılın başlarında tarihçiler tarih biliminin yöntemlerini kullanarak edebiyat ve tarih arasında bir ayrım oluşturdular.

Edebi Metin ve Tarihi Metnin Arasındaki Farklar Ve Benzerlikler:

Benzerlikler:

• Tarihi metin de edebi metin de söze dayalı metinlerdir.
• İkisininde konusu İnsan Ve Toplumdur.

Farklılıklar:

• Tarihi metinler bilimsel bir dille yazılır. Fakat edebi metinler sanatsaldır.
• Tarihi metinlerde nesnellik ön plandadır. Edebi metinlerde ise olayın sanatçı üzerinde yarattığı etkiye ve duygularada yer verilir.
• Tarihi metinlerde amaç okura bilgi vermek iken edebi metinlerde amaç okuyucuyu duygulandırmaktır.
• Tarihi merinlerde gerçeklik tamamen aktarılırken edebi metinlerde gerçeklik yorumlanarak kurmaca gerçeklik oluşturulur ve bu şekilde metin sanatsal özellikler kazanır.

Edebiyat tarihinin kapsamı

• Edebiyat tarihi, ait oldukları dönemin, insanlarının, toplumlarının yaşamlarını bütün özellikleriyle anlatan bir belge niteliği taşır.
• Edebiyat tarihinin genel tarihle ilişkisi vardır. Genel tarih insanlığın , toplumsal, kültürel, ekonomik gelişmelerini belgelere dayandırarak anlatır.
• Edebiyat tarihinin toplum bilimi ile de alakası vardır. Toplumların, inançları,  töreleri, yaşayış biçimleri de edebi eserlere yansır.
• edebiyat tarihinin halk bilimi ile de alakası vardır.Halk bilimi , bir ülkede yaşayan halkın kültür ürünlerini, törelerini, inançlarını, müziğini, oyunlarını, masallarını vb. inceleyerek saptayan bir bilim dalıdır.

Sonuç olarak söyleyebiliriz ki edebiyat tarihi, konusu insan ve toplum olan pek çok bilim dalıyla doğrudan ilgilidir. 

Zihniyet:

Her edebi metin oluşturulduğu dönemden izler taşır. Bunu "Zihniyet" kavramıyla açıklarız.Zihniyet ise dönemin toplumsal, siyasi olayların, kültürünün, sanat zevkinin, insanlar arası ilişkilerin, yaşam biçiminin, eğitim sisteminin, dinsel algılayışının oluşturduğu duygu, anlayış ve zevk bütünüdür.